07-08-2015
Γράφει ο Βαγγέλης Μητράκος
Το γεγονός ότι ο ποταμός Ευρώτας καταστρέφεται συστηματικά κατά τις τελευταίες 10ετίες έχει πλέον επιστημονικά τεκμηριωθεί ΚΑΙ ως προς τα αποτελέσματα ΚΑΙ ως προς τις αιτίες.
Το δραματικό όμως ερώτημα είναι το ακόλουθο:
-ΤΙ κάνουν οι αρμόδιοι (Υπουργείο, Περιφέρεια, Δήμοι, Φορείς, κλπ) προκειμένου με βάση τα πορίσματα των επιστημονικών ερευνών να αναστρέψουν την κατάσταση και να διασώσουν τον Ευρώτα, διασώζοντας ουσιαστικά την ίδια τη Λακωνία, για την οποία ο ιστορικός Ευρώτας παραμένει πολύτιμος και αναντικατάστατος παράγοντας ζωής και ανάπτυξης;
Μέσα στους πολλούς παράγοντες που ασκούν βασικές πιέσεις στον ποταμό Ευρώτα κατονομάζεται και η Εγκατάσταση Επεξεργασίας Λυμάτων (ΕΕΛ), δηλαδή ο Βιολογικός Σπάρτης!
Στην επιστημονική εργασία με τίτλο: «Ολοκληρωμένη Διαχείριση Υδατικών Πόρων Λεκάνης Απορροής Ποταμού Ευρώτα, που εκδόθηκε τον Μάιο 2009 από επιστημονική ομάδα του Τμήματος Μηχανικών Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Κρήτης με επικεφαλής τον καθηγητή κ. Νικολαΐδη Νικόλαο στα πλαίσια του ευρωπαϊκού προγράμματος Environmental Friendly technologies for Rural Development LIFE 05ENV/GR/000245, αναφέρονται και τα εξής:
– «Οι τύποι των πιέσεων που ασκούνται στη λεκάνη απορροής του Ευρώτα και οι αντίστοιχες ομάδες δεικτών είναι: Οργανική επιβάρυνση που προέρχεται από τα αστικά λύματα».
-«Πιέσεις : Χημική (λύματα βιολογικού καθαρισμού, ελαιουργεία, χυμοποιεία).
Ο ίδιος ο κ. Νικολαΐδης κατά της διάρκεια των επιτόπιων μελετών για τη σύνταξη της ως άνω εργασίας είχε αυτοπροσώπως διαπιστώσει και είχε δημοσιοποιήσει ρύπανση του Ευρώτα από τον Βιολογικό Σπάρτης! Η καταγγελία αυτή είχε επιβεβαιωθεί ΚΑΙ από την αρμόδια υπηρεσία της τότε Νομαρχίας και είχε απασχολήσει σοβαρά την κοινή γνώμη χωρίς όμως να καταλήξει σε λύση του προβλήματος! Με αφορμή τις επίσημες αυτές καταγγελίες και διαπιστώσεις αλλά και τις σχετικές καταγγελίες και διαμαρτυρίες των κατοίκων της Σκούρας η ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΠΟΛΙΤΩΝ ΣΠΑΡΤΗΣ είχε εγκαλέσει τον Δήμο Σπάρτης ως υπεύθυνο της ρύπανσης και είχε ζητήσει να ληφθούν τα αναγκαία μέτρα για τη σωστή λειτουργία του Βιολογικού. Δυστυχώς, ο Δήμος Σπάρτης και η ΔΕΥΑΣ απαντούσαν συγκαλύπτοντας το πρόβλημα κι εξωραΐζοντας την κατάσταση λειτουργίας του Βιολογικού.
Τον Ιανουάριο του 2015 δημοσιεύτηκε το τεχνικό δελτίο ενός ακόμα ευρωπαϊκού προγράμματος (GlobAqua) που υλοποιήθηκε από το ΕΛΚΕΘΕ (Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών) με τίτλο: «Περίπτωση Μελέτης Ποταμού Ευρώτα».
ΚΑΙ στο πρόγραμμα αυτό διαπιστώθηκε με σαφήνεια κι επιστημονική τεκμηρίωση ότι η ρύπανση του Ευρώτα από τον Βιολογικό Σπάρτης συνεχίζεται αμείωτη!
Μεταξύ άλλων αναφέρονται τα ακόλουθα :
– «Πιέσεις στη Λεκάνη Απορροής του Ευρώτα: Οι κυριότερες πιέσεις στη λεκάνη απορροής του Ευρώτα είναι η υπεράνλτηση νερού, οι γεωμορφολογικές παρεμβάσεις (χαλικοληψίες, αποψιλώσεις, αναχωματώσεις) και η ρύπανση από αγροχημικά και αγροβιομηχανικά λύματα (ελαιοτριβεία, χυμοποιεία), καθώς και από αστικά λύματα.»
– «Επιπλέον, θα πρέπει να επισημανθεί και η πλημμελής λειτουργία της Εγκατάστασης Επεξεργασίας Λυμάτων (ΕΕΛ) Σπάρτης, όπως αυτή αποτυπώνεται ιδιαίτερα στις μετρήσεις οξυγόνου κατάντη της ΕΕΛ (με τον επανειλημμένο μηδενισμό του) κατά την ξηρή περίοδο του έτους 2009.
– «ΠΡΟΚΑΤΑΡΚΤΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: Θρεπτικές ενώσεις: Οι συγκεντρώσεις των νιτρικών ήταν χαμηλές στις τρείς ανάντη υδατικές μονάδες (δειγματοληψίας) (WU1, WU2, WU3 ). Στην θέση WU4 (κατάντη της ΕΕΛ), καταγράφηκαν μεγαλύτερες τιμές νιτρικών και αμμωνίας (στο ανάντη άκρο), οι οποίες καταδεικνύουν αγροχημική ρύπανση και ρύπανση από την Εγκατάσταση Επεξεργασίας Λυμάτων (ΕΕΛ), στην οποία οφείλονται και τα μεγαλύτερα φορτία νιτρωδών.»
– «Επιπλέον, ανιχνεύθηκαν 14 φαρμακευτικές ουσίες, μεταξύ των οποίων ήταν οι αντιφλεγμονώδεις/αναλγητικές naproxen, ketoprofen, salycilic acid και ibuprofen, η διουρητική Hydrochlorothiazide, οι αντιυπερτασικές valsartan και ibersartan και το αντιβιοτικό azitromycine. Οι υψηλότερες συγκεντρώσεις αυτών των ουσιών καταγράφηκαν στην θέση κατάντη της ΕΕΛ (WWTP)».
– «Μακρόφυτα: Η τροφική κατάσταση των τριών ανάντη μονάδων (δειγματοληψίας) κυμάνθηκε από μέτρια έως φτωχή . Αυτή της θέσης κατάντη της ΕΕΛ φτωχή έως κακή.»
– «Μακροασπόνδυλη πανίδα: Στις τρεις ανάντη μονάδες (δειγματοληψίας) κυριάρχησαν τα Eφημερόπτερα, Δίπτερα, Κολεόπτερα και Τριχόπτερα. Στην θέση κατάντη της ΕΕΛ κυριάρχησαν συντριπτικά τα Δίπτερα (80- 90%).»
– « Επιπλέον, στην περίπτωση του S. keadicus (ψάρι), υπήρχαν ενδείξεις μεταβολής ενδιαιτήματος μεταξύ της αδιατάρακτης μονάδας του Βιβαρίου και της ρυπασμένης θέσης κατάντη της ΕΕΛ , …»
– « ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ : Εκτίμηση ποιότητας : Συνοψίζοντας , η κατάσταση των τεσσάρων υδατικών μονάδων του Ευρώτα (δεδομένα Ιουνίου 2014, με σχετικά υψηλές παροχές λόγω του σχετικά υγρού υδρολογικού έτους 2013-2014, αλλά και του προηγούμενου έτους 2012-2013), συνδυάζοντας υδρολογικούς, χημικούς και βιολογικούς δείκτες αναδεικνύεται ως εξής:
Η εκτίμηση με βάση τα θρεπτικά (GR-NCS) και τα μακροασπόνδυλα (HES) έδειξε πως η κατάσταση των δύο αδιατάρακτων μονάδων (δειγματοληψίας) και του διαταραγμένου από ξηρασία ήταν υψηλή έως καλή. Αντίθετα, η κατάσταση της επιβαρυμένης από ρύπανση μονάδας κατάντη της ΕΕΛ (WU4), διακυμάνθηκε από καλή έως μέτρια με βάση τους δύο παραπάνω δείκτες.
Η εφαρμογή του δείκτη μακροφύτων (IBMR) επίσης κατέδειξε την υποβαθμισμένη κατάσταση της μονάδας κατάντη της ΕΕΛ (WU4) σε σχέση με τις τρεις ανάντη θέσεις. Τέλος, με βάση τον ιχθυολογικό δείκτη (EVII) η κατάσταση όλων των μονάδων κυμαινόταν από υψηλή έως καλή .»
Ύστερα και από τα αποτελέσματα αυτής της τελευταίας επιστημονικής έρευνας που επαναβεβαιώνουν , τεκμηριώνουν κι επισημοποιούν ότι η Μονάδα Βιολογικού Καθαρισμού Σπάρτης λειτουργεί πλημμελώς και ρυπαίνει τον Ευρώτα , ο δήμος Σπάρτης , στην κυριότητα και την ευθύνη του οποίου υπάγεται η μονάδα Βιολογικού , πρέπει ΑΜΕΣΑ να συζητήσει διεξοδικά το θέμα στο δημοτικό συμβούλιο, να αποκαταστήσει την πλημμελή λειτουργία της μονάδας και να σταματήσει τη ρύπανση του ποταμού Ευρώτα.
Τέλος, η Περιφέρεια Πελοποννήσου και ιδιαίτερα η Περιφερειακή Ενότητα Λακωνίας οφείλουν να ελέγξουν αρμοδίως και να επιβάλουν τη σωστή και ολοκληρωμένη λειτουργία του Βιολογικού Σπάρτης , ώστε να σταματήσει αυτό το θλιβερό φαινόμενο της δηλητηρίασης και της καταστροφής του ποταμού Ευρώτα από μια μονάδα κοινωφελούς και δημόσιου χαρακτήρα !
Διαφορετικά ο τελευταίος λόγος θα απονεμηθεί, εκ των πραγμάτων, στην Ελληνική Δικαιοσύνη!