Γράφει ο Χαρίλαος Αλειφερόπουλος
Η αναδρομή στο αγαπημένο παρελθόν, αναπόφευκτα, στο ξεκίνημά της, συνοδεύεται από μία απροσδιόριστη αίσθηση δέους. Κάτι σαν αυτό που νιώθουμε μπροστά στο χορταριασμένο μνήμα προσφιλούς μεταστάντα. «Ματαιότης ματαιοτήτων, τα πάντα ματαιότης». Κι όμως, όσο ζωντανεύουν οι μνήμες, μέσα από αυτές, το νεκρικό μοτίβο μεταλλάσσεται. Ένα πέπλο απλώνεται και καλύπτει την παγερή εικόνα των «τετελεσμένων». Και ο νους μας ταξιδεύει σε εικόνες γεμάτες ζωή και κίνηση. Το’ χω νιώσει αυτό σε μοναχικές στιγμές περισυλλογής, στο κοιμητήρι, στον Άγιο Θόδωρο. Βυθισμένος σε σκέψεις. Ανάμεσα στα μνήματα με τα ονόματα οικείων ανθρώπων. Συμπολιτών που συμμετείχαν και συναποτελούσαν την οικεία πραγματικότητα του μικρού Κροκεάτικου τοπικού μας περίγυρου.
Εκεί, ενόσω ο νους ταξιδεύει, σιγά-σιγά θαμπώνει μπροστά στα μάτια μου η παγερή εικόνα του σιωπηλού κοιμητηρίου. Και μια άλλη εικόνα ζωντανεύει και παίρνει τη θέση της. Θαρρώ τότε πως βρίσκομαι στην πλατεία του χωριού, σε ώρα γιορτινής συνάθροισης, όπου όλοι, μηδενός εξαιρουμένου, είναι εδώ. Τότε, τα άψυχα ονόματα πάνω στα παγερά μάρμαρα γίνονται ζωντανά πρόσωπα, που κινούνται και δρουν και χρωματίζουν, με το προσωπικό τους ο καθένας στυλ, εικόνες γνώριμες από την Κροκεάτικη καθημερινότητα.
Η μνήμη ταξιδεύει με συγκίνηση από πρόσωπο σε πρόσωπο. Άπαντες παρόντες σ’ αυτήν την ουτοπική περιπλάνηση. Σ’ αυτό το συμπύκνωμα του χρόνου, όπου όλα περνούν μπροστά απ’ τα μάτια μας σε ρυθμό κινηματογραφικής ταινίας… Μέχρι που ο σταματημένος χρόνος ξαναβρίσκει το ρυθμό του. Το πέπλο της φαντασίας εξανεμίζεται και η παραγκωνισμένη λογική ξαναπαίρνει τα ηνία στα χέρια της.
Σ’ αυτές τις στιγμές που το πνεύμα μετεωρίζεται δίβουλο και αναποφάσιστο, ο ρεαλισμός της λαϊκής θυμοσοφίας δίνει την απάντηση. Σκληρή μεν, αλλά αληθινή. «Οι ζωντανοί με τους ζωντανούς και οι πεθαμένοι με τους πεθαμένους».
Ωστόσο, τέτοιες στιγμές μελαγχολικής αναδρομής, κρύβουν μέσα τους και ένα θετικό στοιχείο: Τη δυνατότητα επανεκτίμησης και επανατοποθέτησης απέναντι σε πρόσωπα και καταστάσεις από το παρελθόν. Ο χρόνος που έχει μεσολαβήσει, μας έχει καταστήσει σοφότερους. Μια ματιά από νέα οπτική, που συνδυάζει τα παλιά δεδομένα σε μία πιο επεξεργασμένη εκδοχή τους και πιθανόν και εμπλουτισμένη και με πρόσθετα στοιχεία, μπορεί να οδηγήσει σε μία όλο και πιο αντικειμενική εικόνα για καταστάσεις και πρόσωπα από το παρελθόν. Και η διαδικασία αυτή είναι χρήσιμη και δημιουργική για όσους οραματίζονται το αύριο, πατώντας με το ένα πόδι στο παρόν και με το άλλο στο παρελθόν.
Ένα Ρόδο στην Καρδιά του Χειμώνα
Χαρακτηριστικό της καθημερινότητας είναι ότι αιχμαλωτίζει την προσοχή μας, εστιάζοντας στα τρέχοντα και στερώντας μας τη δυνατότητα για μια πιο ευρύτερη εποπτική ματιά. Το ποτάμι της ζωής κυλάει αέναα. Και η ροή του συνήθως ακολουθεί μονότονα την πεπατημένη, σε μια βαριεστημένη διαδρομή όπου το σήμερα αναπαράγει το χθες και το αύριο ακολουθεί υπάκουα το σήμερα. Μια εφησυχαστική αλληλουχία που ναρκώνει τον εγκέφαλο. Αυτός είναι ο κανόνας και ο κανόνας λειτουργεί ισοπεδωτικά. Αναπαράγει ημέρες με ασήμαντα γεγονότα, τα οποία προσωρινά φαντάζουν αξιοπρόσεκτα, πριν η εφήμερη παροδικότητά τους, τα εξαφανίσει, όπως τα πεσμένα φύλλα που τα παρασύρει το νερό της ρεματιάς.
Όμως κάποτε οι κανόνες έχουν τις εξαιρέσεις τους. Σπάνιες μεν, αλλά υπαρκτές. Είναι όταν η πληκτική μονοτονία σπάει από κάτι ξεχωριστό. Αλλιώτικο. Κάτι αιφνίδιο που μοιάζει να έρχεται από το πουθενά. Οπλισμένο με μία δυναμική ικανή να αλλάξει τα δεδομένα. Να επιβάλλει το δικό του ρυθμό, τη δική του ζωντάνια. Να δημιουργήσει μια νέα πραγματικότητα.
Τότε ο κόσμος, ευχάριστα ξαφνιασμένος, το υποδέχεται αυθόρμητα. Το αγκαλιάζει. Το κάνει δικό του. Επενδύει σ’ αυτό τις ελπίδες του για κάτι διαφορετικό. Αίφνης, η καθημερινότητα αποκτά μια πρωτόγνωρη ζωντάνια, όπως η φύση που αναζωογονείται από το φθινοπωρινό πρωτοβρόχι. Το ποτάμι της ζωής, απρόσμενα «φουσκωμένο», ξεστρατίζει από τη μονότονη ροή του και ξανοίγεται σε καινούργιους δρόμους. Εγκαινιάζεται νέος τρόπος αντίληψης. Νέες ιδέες, με την φρεσκάδα τους, αναζωογονούν την καθημερινότητα. Μια νέα περίοδος ακμής κάνει τα πρώτα της βήματα. Ο κύκλος του χορού ανοίγει. Το πανηγύρι ξεκινά. Πόσο θα διαρκέσει; Λιγότερο ή περισσότερο; Κάποτε θα τελειώσει. Θα κλείσει τον κύκλο του. Αφήνοντας πίσω του μια γλυκιά ανάμνηση. Ίσως και μια παρακαταθήκη!
Είναι φυσικό, αναδράμοντας στην δημιουργική εποχή της νεότητάς μας, να την θεωρούμε μοναδική. Υποκειμενικά, αυτό ισχύει για όλους μας. Η αντικειμενικότητα, στην προκειμένη περίπτωση, χάνει τη βαρύνουσα σημασία της και υποχωρεί μπροστά στο έντονο συγκινησιακό στοιχείο, που με τη μορφή πλημμυρίδας συναισθημάτων κατακλύζει τη σκέψη και παρακάμπτει προσωρινά την αμερόληπτη προσέγγιση.
Με τις σκέψεις αυτές και με αντίστοιχες επιφυλάξεις, βρέθηκα τυχαία μπροστά στα κιτρινισμένα από το χρόνο φύλλα ενός αρχειοθετημένου σώμα-τος της πάλαι ποτέ (1986-1989) Κροκεάτικης εφημερίδας «ΔΙΟΣΚΟΥΡΟΙ». Μιας ωραίας προσπάθειας, που φύτρωσε στο έντονα ανανεωτικό και δημιουργικό περιβάλλον τότε (περίοδος Μεταπολίτευσης) και άνθισε τελικά στο χειμωνιάτικο τοπίο, τον Δεκέμβριο του 1986, αποτελώντας πολιτικό και πολιτιστικό κόσμημα και πρότυπο δημοσιογραφικής προσπάθειας, στον χειμαζόμενο χώρο του τοπικού – επαρχιακού τύπου.
Παραμονές Πρωτοχρονιάς, σε ένα περιβάλλον που η κοινή γνώμη ποθούσε και ανέμενε κάτι, έχοντας αρχικά στραμμένη την προσοχή της στο αποτέλεσμα των πρόσφατων Δημοτικών Εκλογών και στα νέα πρόσωπα που ίσως θα μπορούσαν να ανταποκριθούν στις προσδοκίες της για μία νέα αντί-ληψη σε επίπεδο συλλογικής διαχείρισης των κοινοτικών μας πραγμάτων, προστέθηκε η αναγγελία μίας νέας, συλλογικής εκδοτικής πρωτοβουλίας, από ομάδα πρωτοπόρων, δραστήριων, νέων συμπολιτών. Γεγονός που ήλθε να αναζωπυρώσει τις προσδοκίες για μία νέα αρχή. Ήταν ένα αποφασιστικό βήμα μπροστά για την απελευθέρωση από την αδράνεια της χρόνιας ακινησίας στα τοπικά μας δεδομένα. Ένα βήμα που επικροτήθηκε μαζικά από το φιλοπρόοδο Κροκεάτικο κοινό.
Ο τίτλος της «ΔΙΟΣΚΟΥΡΟΙ». Βγαλμένος μέσα από την ιστορική μας παράδοση, αναφέρεται στους νεαρούς ήρωες που συμβολίζουν τη συντροφι-κότητα, την αρετή, την τόλμη, την γενναιοψυχία, την ευγένεια και την πρωτοπορία!!!
Το πρώτο φύλλο της νέας εφημερίδας, που έκανε πάραυτα την εμφάνισή του με πηχιαίο τίτλο «ΕΝΟΤΗΤΑ» και με αντίστοιχο περιεχόμενο, για το πνεύμα ενότητας και δημιουργίας, ως απαίτηση της κοινής γνώμης, ήταν σε απόλυτη αρμονία με το γιορταστικό πνεύμα των ημερών. Ολόφρεσκο, τολμηρό και δημιουργικό, πρωτοτύπησε ξεστρατίζοντας από τη γνωστή «πεπατημένη», που αποτελούσε τον κανόνα στο χώρο του επαρχιακού τύπου, που αναπαρήγαγε φθαρμένα πρότυπα από ένα ξεπερασμένο παρελθόν. Πρότυπα όπου οι λιβανωτοί προς τα κατεστημένα κέντρα εξουσίας, πληκτικοί και μονότονοι, γαρνιρισμένοι με προχειρογραμμένα ανούσια ρεπορτάζ και συμπληρωμένοι με τα απαραίτητα κλισέ γεννήσεων και θανάτων, ολοκλήρω-ναν την εικόνα του «νέου», υποτίθεται, κάθε φορά φύλλου. Στην ουσία, μπαγιάτικου και ξεπερασμένου, σαν γερασμένη πόρνη, που πρόχειρα φτιασι-δωμένη, κάνει την προγραμματισμένη «περαντζάδα» της στο παζάρι, επιδιώκοντας τον ψεύτικο εντυπωσιασμό ενός «στερημένου» επαρχιακού κοινού, το οποίο μην έχοντας άλλον τρόπο να διασκεδάσει την πλήξη του, αναγκαστικά συμβιβάζεται με την παρφουμαρισμένη γεροντίλα της.
Σ’ αυτό το περιβάλλον έκανε τη δυναμική εμφάνισή του το πρώτο φύλλο των «ΔΙΟΣΚΟΥΡΩΝ», σαλπίζοντας ένα ελπιδοφόρο μήνυμα που γέμισε αγαλλίαση τις καρδιές των Κροκεατών, ευαγγελίζοντας την πολιτιστική Άνοιξη μέσα στη καρδιά του χειμώνα…
Ο σεβασμός στην ιστορία του τόπου μας, η συμβολή στη σωστή ενημέρωση του αναγνωστικού κοινού και η ισχυροποίηση των δεσμών της ξενιτεμένης ομογένειας με την γενέτειρα, «φωτογραφίζουν» τους στόχους και τα κίνητρα της συντακτικής ομάδας, όπως υπογραμμίζονται στο «Προγραμματικό», που συμπληρώνει την ολόφρεσκη εικόνα της πρώτης σελίδας. Μαζί με το κύριο άρθρο με τον εμβληματικό τίτλο «ΕΝΟΤΗΤΑ», την οποία χαρακτηρίζει ως «απαίτηση της κοινής γνώμης» και «εγγύηση για το μέλλον του χωριού».
Επίσης, η εικόνα της πρώτης σελίδας συμπληρώνεται με άρθρο για την βαρύνουσα σημασία του Πολιτιστικού Συλλόγου, στο ρόλο του υπέρμαχου – υπερασπιστή της πολιτιστικής μας κληρονομιάς. Ενώ η επιφυλλίδα με τίτλο «Το πρώτο φύλλο», αναγγέλλοντας την πρωτοβουλία της συντακτικής ομάδας για κυκλοφορία και δεύτερης Κροκεάτικης εφημερίδας, κάνει αναφορά στον δυαδισμό, που πρωτογεννήθηκε στα μέρη μας με τον πανάρχαιο μύθο των Διόσκουρων, ως σύμβολο όχι της αντιπαράθεσης, αλλά της συνένωσης, για την επίτευξη κοινών υψηλών στόχων. Και κλείνει η επιφυλλίδα, υπογραμμίζοντας την πεποίθηση της συντακτικής ομάδας για την απήχηση που θα έχει η συγκεκριμένη πρωτοβουλία στην κοινή γνώμη και για την αποδοχή της από αυτή.
Πράγματι, η πεποίθηση αυτή της συντακτικής ομάδας, από την πρώτη κιόλας στιγμή επαληθεύτηκε στο ακέραιο. Ένας άνεμος ενθουσιασμού και αισιοδοξίας φύσηξε στην πλατεία του χωριού. Και η ελπίδα για καλύτερες μέρες έλαμψε στα μάτια των συμπολιτών. Στα καφενεία φούντωσαν οι συζητήσεις. Η συγκυρία των εορτών είχε φέρει στο χωριό και αρκετούς Κροκεάτες της Αθήνας, που η παρουσία τους, αλλά και τα επαινετικά λόγια τους θέρμαιναν περισσότερο το περιβάλλον. Τα τηλεφωνήματα με την Αθήνα, όπου οι εκεί Κροκεάτες είχαν ήδη αρχίσει να παίρνουν στα χέρια τους το πρώτο φύλλο, ήταν ασταμάτητα. Το ίδιο και με τους ομογενείς της διασποράς, οι οποίοι με ενθουσιασμό πληροφορήθηκαν «τα νέα» και προ-σπαθούσαν μέσω του τηλεφώνου να μάθουν όσο το δυνατόν περισσότερα πράγματα, αφού το φύλλο που είχε ταχυδρομηθεί προς αυτούς ήταν ακόμη καθ’ οδόν για τον προορισμό του.
Ήταν οι μέρες που αναλάμβανε τα καθήκοντά της η νέα Κοινοτική Αρχή. Και το κεντρικό δισέλιδο των «ΔΙΟΣΚΟΥΡΩΝ» (το σαλόνι), ήταν εξ ολοκλήρου αφιερωμένο σε δύο παράλληλες συνεντεύξεις των επικεφαλής των δύο συνδυασμών, που συμμετείχαν στην πρόσφατη εκλογική αναμέτρηση.
Ο νεοεκλεγείς Πρόεδρος, αλλά και ο επικεφαλής του συνδυασμού της αντι-πολίτευσης, με τις τοποθετήσεις τους διαβεβαίωναν για την απόφασή τους να συμβάλλουν, ο καθένας από την πλευρά του, ώστε σε επίπεδο Κοινοτικού Συμβουλίου, να πρυτανεύσει ο πολιτισμένος διάλογος, μέσα σε κλίμα αμοιβαίας κατανόησης και συνεργασίας, για την προώθηση ρεαλιστικών και κοινά αποδεκτών λύσεων στα προβλήματα του χωριού. Και ήταν αυτή η διαβεβαίωση, από την πλευρά των δύο επικεφαλής του Κοινοτικού Συμβου-λίου, σε απόλυτη αρμονία με το πνεύμα της νέας αντίληψης, που σηματοδο-τούσε η κυκλοφορία του γιορταστικού πρώτου φύλλου των «ΔΙΟΣΚΟΥΡΩΝ».
Μία νέα ελπιδοφόρα περίοδος είχε ήδη ξεκινήσει, με δύο τολμηρά ευοίωνα βήματα. Και η αρχή είναι το ήμισυ του παντός. Ο πάγος είχε σπάσει. Ο δρόμος ήταν ανοικτός για νέες δημιουργικές πρωτοβουλίες, που δεν άργησαν.
Το τρίτο φύλλο των «ΔΙΟΣΚΟΥΡΩΝ» (Μάρτιος του 1987) κυκλοφόρησε με κύριο άρθρο με τον τίτλο «Βήμα Θετικό». Αποδίδοντας εύσημα στη νέα Κοινοτική Αρχή, που κατόρθωσε να διαχειριστεί σωστά το ζωτικό θέμα της ορθής διοργάνωσης του Καρναβαλιού, σε αγαστή συνεργασία με τους μαζικούς φορείς, ώστε να ξαναβρεί τον παλιό καλό χαρακτήρα της αυτή η παραδοσιακή Κροκεάτικη γιορτή, η οποία τα τελευταία χρόνια είχε γνωρίσει μία περίοδο σταδιακού εκφυλισμού της, με διαρθρωτικά προβλήματα καθοδήγησης και διοργάνωσης.
Και όπως υπογραμμίζει το άρθρο: «Η ενότητα στην πράξη, είναι κατάκτηση που αντανακλά τιμητικά σε όλους, με πρώτη την Κοινοτική Αρχή, που αποκέντρωσε επιτυχώς πλήθος αρμοδιοτήτων προς τους μαζικούς φορείς, χωρίς να αποποιηθεί η ίδια –και αυτό είναι σημαντικότατο– την κεντρική ευθύνη που συνεπάγεται η θέση της». Και καταλήγει το άρθρο: «Στο κατώφλι μιας νέας περιόδου, στην οποία προσβλέπουμε όλοι, έχουμε ήδη δημιουργή-σει ένα θετικό προηγούμενο. Ας προσπαθήσουμε να συνάγουμε τα σωστά συμπεράσματα από την επιτυχία αυτής της ενωτικής προσπάθειας»…
Βέβαια, ο δρόμος προς τα εμπρός –πράγμα φυσικό και αναμενόμενο– δεν είναι πάντα στρωμένος με ροδοπέταλα και δάφνες. Αναπόφευκτα θα υπάρξουν δυσκολίες. Κάποτε και πισωπατήματα. Τα κακώς εννοούμενα ατομικά συμφέροντα μεμονωμένων ατόμων ή ολιγομελών ομάδων, με δυνατότητα άσκησης πίεσης και επηρεασμού της Κοινοτικής Αρχής, μπορεί να δημιουργήσουν προσκόμματα, μπλοκάροντας ή και δηλητηριάζοντας το πνεύμα σύμπνοιας και συνεργασίας και να δημιουργήσουν ρήγματα, από όπου μπορούν να διολισθήσουν αποφάσεις που δεν έχουν την αποδοχή της κοινής γνώμης και οι οποίες κατά περίπτωση αντιστρατεύονται βασικές πολιτιστικές αξίες μας.
Το τέταρτο φύλλο των «ΔΙΟΣΚΟΥΡΩΝ» (Μάιος του 1987) κυκλοφόρησε με κύριο άρθρο με τον εμβληματικό τίτλο «Το ίρτζι του Πολιτισμού μας». Και αναφέρεται στην προσπάθεια ολιγομελούς ομάδας να υπαγορεύσει στην Κοινοτική Αρχή, απόφαση του Κοινοτικού Συμβουλίου για «καρατόμηση» των πέντε αιωνόβιων πεύκων της πλατείας. Απόφαση, την οποία το άρθρο χαρα-κτήρισε «ανοσιούργημα, του οποίου οι ηθικές προεκτάσεις είναι κατά πολύ μεγαλύτερες από την αισθητική αλλοίωση του χώρου της πλατείας του χωριού μας».
Και συνεχίζει το σχετικό άρθρο: «Για εμάς του Κροκεάτες, τα αιωνόβια πεύκα της πλατείας μας, γενιές τώρα, συμβολίζουν τη συνέχιση της πατροπαράδο-της πολιτιστικής μας ιδιαιτερότητας. Και το χέρι που υψώθηκε απειλητικά απέναντί τους, βαθύτερα, απειλεί να κόψει τον ιστό που μας συνδέει με τις ρίζες της πολιτιστικής μας παράδοσης. Αλίμονο αν αποδειχθεί ότι είμαστε ανίκανοι να την προασπίσουμε!!!»
Υπήρξαν προφανώς και άλλες περιπτώσεις –ευτυχώς μεμονωμένες– στις οποίες η παρέμβαση των «ΔΙΟΣΚΟΥΡΩΝ» χρειάστηκε να είναι επικριτική απέναντι σε εσφαλμένες αποφάσεις της Κοινοτικής Αρχής. Όπως η κατά πλειοψηφία του Κοινοτικού Συμβουλίου απόφαση για απαγόρευση της χρήσης της πλατείας για τις προεκλογικές ομιλίες των εκπροσώπων των πολι-τικών κομμάτων. Οι «ΔΙΟΣΚΟΥΡΟΙ», συνεπείς προς την προγραμματική διακήρυξή τους, όφειλαν να πάρουν θέση.
Στο πέμπτο φύλλο (Ιούνιος του 1987), στο κύριο άρθρο με τίτλο «Ένα Βήμα Πίσω» και υπότιτλο «Αναντικατάστατος ο ρόλος του διαλόγου», ασκείται εποικοδομητική, αλλά αυστηρή κριτική στην απόφαση του Κοινοτικού Συμβουλίου που, όπως τονίζεται, «ναρκοθετεί την προσπάθεια συναίνεσης και ενότητας»…
Πάντως, ο εποικοδομητικός ρόλος που διαδραμάτισαν οι «ΔΙΟΣΚΟΥΡΟΙ» με τη συστηματική ενωτική παρέμβασή τους στα κοινοτικά πράγματα, διαμόρφωσε ένα ευνοϊκό κλίμα σε επίπεδο κοινής γνώμης, το οποίο ευνοούσε θετικές πρωτοβουλίες, τόσο από πλευράς Κοινοτικής Αρχής, όσο και από πλευράς των Συλλόγων. Κάτι που αντανακλούσε στη δημιουργία διάθεσης συμμετοχής του κοινωνικού συνόλου.
Σ’ αυτό το κλίμα εντάσσεται και η πρωτοβουλία της Κοινοτικής Αρχής για διοργάνωσης λαϊκής συνέλευσης για συζήτηση των τοπικών προβλημάτων, που απαιτούν λύσεις. Στη συνέλευση, που έγινε παρουσία και του Νομάρχη, προβλήθηκαν τα τοπικά προβλήματα και αναπτύχθηκε γόνιμος προβληματι-σμός.
Οι «ΔΙΟΣΚΟΥΡΟΙ», στο φύλλο του Αυγούστου του 1987, στο κύριο άρθρο με τίτλο «Θετικές Τοποθετήσεις» και υπότιτλο «Αποδοτικό το κλίμα της εποικοδομητικής συνεργασίας», επιδοκιμάζουν την πρωτοβουλία της Κοινοτικής Αρχής, την ανταπόκριση των μαζικών φορέων και τη συμμετοχή των δημοτών.
Αυτός είναι ο ρόλος της καλώς εννοούμενης δημοσιογραφίας. Να αναδεικνύ-ει τα ζητήματα. Να ενημερώνει το αναγνωστικό κοινό γύρω από τις ενδεδει-γμένες λύσεις. Να προετοιμάζει το έδαφος για την συλλογική συναινετική διαδικασία δρομολόγησης της καταλληλότερης –στα πλαίσια του εφικτού– λύσης και τελικά να επιδοκιμάζει τις επιλογές που ευθυγραμμίζονται στην ορθή κατεύθυνση.
Σημαντικότατο διαχρονικό ζήτημα, που βρίσκεται στην κορυφή του ενδιαφέ-ροντος των Κροκεατών, είναι η επιτυχής διοργάνωση των εκδηλώσεων του παραδοσιακού Κροκεάτικου Καρναβαλιού. Και είναι γεγονός, ότι για μία περίοδο, οι εκδηλώσεις αυτές είχαν χάσει τον μαζικό λαϊκό χαρακτήρα τους, εξαιτίας εγγενών προβλημάτων, σε επίπεδο διοργανώτριας αρχής. Ο πουρι-τανισμός, η ανικανότητα και η έλλειψη ευρύτητας πνεύματος κάποιων Κοινο-τικών Συμβουλίων, είχαν δημιουργήσει αγεφύρωτο χάσμα μεταξύ Κοινοτικής Αρχής και Πολιτιστικού Συλλόγου, ο οποίος ουσιαστικά τροφοδοτούσε με το απαραίτητο νέο αίμα και έδινε τον χαρακτηριστικό νεανικό παλμό στις καρναβαλικές εκδηλώσεις.
Οι «ΔΙΟΣΚΟΥΡΟΙ» είχαν ήδη ασχοληθεί με το ζήτημα και είχαν αναδείξει τις πλευρές του προβλήματος. Στην Κοινοτική Αρχή επαφίετο πλέον η ανάληψη σχετικής πρωτοβουλίας. Η συγκυρία ήταν κατάλληλη. Και η Κοινοτική Αρχή προχώρησε σε μία ακόμη θετική πρωτοβουλία. Ανέθεσε τη διοργάνωση των εκδηλώσεων στον Πολιτιστικό Σύλλογο, ο οποίος στεγάζει όλο το έμψυχο δυναμικό που μπορεί να στελεχώσει την ομάδα των κατασκευαστών, αλλά και ενθουσιώδεις νεολαίους για την επάνδρωση των αρμάτων και των πεζο-πόρων τμημάτων. Γεγονός που καθιστούσε τον Σύλλογο τον μόνο κατάλληλο φορέα για να διεκπεραιώσει με επιτυχία τις καρναβαλικές εκδηλώσεις, μακριά από το πνεύμα της εργολαβικής ανάθεσης σε ολιγομελείς ομάδες, οι οποίες κάθε άλλο παρά μπορούσαν να εγγυηθούν την μαζικότητα και την λαϊκότητα των εκδηλώσεων.
Δικαιολογημένα το φύλλο του Ιανουαρίου του 1988 επικροτεί την «Ρεαλιστι-κή Καινοτομία», αποδίδοντας εύσημα στην Κοινοτική Αρχή, η οποία, στην προκειμένη περίπτωση, επέδειξε αποφασιστικότητα, δίνοντας ρεαλιστική λύση στο ζήτημα της διοργάνωσης στο εξής των εκδηλώσεων από τον Πολιτι-στικό Σύλλογο και διανοίγοντας ευρύτερο πλαίσιο αγαστής συνεργασίας Κοινοτικής Αρχής και μαζικών φορέων του χωριού.
Όμως, η προσπάθεια για το καλύτερο αύριο προϋποθέτει δράσεις και πρωτοβουλίες και εκτός των πλαισίων της Κροκεάτικης κοινωνίας. Υπάρχουν ζητήματα ευρύτερου τοπικού ή περιφερειακού σχεδιασμού, τα οποία αποφασίζονται σε ανώτερα κλιμάκια. Και σε πολλές περιπτώσεις, ερήμην των Κοινοτήτων, στις οποίες αφορούν. Και εδώ, ο ρόλος της δημοσιογραφίας είναι αναντικατάστατος. Για την ανάδειξη των ζητημάτων, την πληροφόρηση του τοπικού κοινού και τη συσπείρωσή του γύρω από την Κοινοτική Αρχή και τους τοπικούς φορείς, για την διεκδίκηση λύσεων που δεν αντιστρατεύονται το καλώς εννοούμενο δημόσιο συμφέρον.
Στο 9ο φύλλο των «ΔΙΟΣΚΟΥΡΩΝ», το κύριο άρθρο έχει τον δεικτικό τίτλο «Ιδού ο Πολιτισμός τους», Και στηλιτεύει την σχεδιαζόμενη –σε επίπεδο Νομαρχίας– δημιουργία κεντρικού σκουπιδότοπου του Νομού, στα όρια της Κοινότητας Κροκεών. Στην περιοχή «Τοιχειό», πλησίον της Πλουμίτσας, «που επιλέχθηκε ανάμεσα στα εκατοντάδες χιλιάδες στρέμματα του Νομού, ως η πλέον ενδεδειγμένη!!! Με ποια κριτήρια; Για να στιγματίσει άραγε την ιστορική παράδοση και την πολιτιστική προσφορά της Κωμόπολης των Κροκεών;»
Και καταλήγει το άρθρο: «Οι άφρονες!!! Δεν αναλογίστηκαν ότι το μόνο που στιγματίζει μια τέτοια επιλογή, είναι το επίπεδο του πολιτισμού τους; Δίπλα στην συμβολική Πλουμίτσα, κάτω ακριβώς από το “μπαλκόνι του ποιητή του Ταΰγετου”, ο σκουπιδότοπος των απορριμμάτων του Νομού!!! Ιδού ο πολιτι-σμός τους!!!»
Στο ίδιο φύλλο (Σεπτέμβριος του 1988) στηλιτεύεται η χρονοβόρα γραφειο-κρατική στάση της Κεντρικής Διοίκησης του Νομού απέναντι στο καυτό, κατεπείγον θέμα της πύρινης απειλής που κατέκαυσε στην τρέχουσα θερινή σεζόν μεγάλες εκτάσεις του Νομού και απείλησε και την περιοχή Κροκεών.
Οι «ΔΙΟΣΚΟΥΡΟΙ» επιδοκίμασαν την πρωτοβουλία της Κοινοτικής Αρχής να πάρει το ζήτημα στα χέρια της, διοργανώνοντας ειδική εκδήλωση στην πλατεία του χωριού, στις 26 Αυγούστου, όπου ανακοινώθηκε η απόφαση κατασκευής, «ιδίαις δαπάναις», αντιπυρικής ζώνης στην περιοχή πίσω από το λόφο της Αγίας Βαρβάρας και ζητήθηκε «η οικονομική συνδρομή του κοινού, στο μέτρο δυνατότητας ενός εκάστου». Η πρωτοβουλία έτυχε θερμής υποδοχής από την πλευρά του κοινού και συγκεντρώθηκε το σημαντικό ποσό των 260.000 δραχμών, με το οποίο άμεσα υλοποιήθηκε η διάνοιξη της ζώνης αντιπυρικής προστασίας του χωριού.
Η επιτυχία της συγκεκριμένης πρωτοβουλίας της Κοινοτικής Αρχής, κατέδειξε τη σημασία αυτού το οποίο οι «ΔΙΟΣΚΟΥΡΟΙ» συστηματικά υποστήριζαν και προέβαλαν: «Τη δυναμική, την οποία μπορεί να απελευθερώσει η σωστή ενημέρωση της κοινής γνώμης και η συντονισμένη κινητοποίησή της».
Στα πλαίσια αυτού, τις αμέσως επόμενες ημέρες, ακολούθησε σύσκεψη παραγόντων του χωριού, με συμμετοχή εκπροσώπων των μαζικών φορέων και εκπροσώπων των τοπικών πολιτικών οργανώσεων, με θέμα τώρα την ανάγκη ματαίωσης του σχεδιαζόμενου σκουπιδότοπου στα όρια της Κοινότητας (περιοχή Τοιχειό). Αποφασίστηκε η συγκρότηση Επιτροπής Αγώνα και καταρτίστηκε σχετικό ψήφισμα που επιδόθηκε στον Νομάρχη και στα γραφεία των πολιτικών κομμάτων της Βουλής. Την μεθεπομένη (2/9), ημέρα προγραμματισμένης επίσκεψης κλιμακίου τεχνικών για αυτοψία στην περιο-χή, κινητοποιήθηκε σημαντικός αριθμός πολιτών, οι οποίοι με επικεφαλής την Επιτροπή Αγώνα, ανέμεναν το κλιμάκιο στην διασταύρωση των Χανίων. Εκεί, με δυναμικό τρόπο διαδηλώθηκε η αντίθεση των Κροκεατών. Και η κινητοποίηση είχε το αναμενόμενο αποτέλεσμα. Κατόπιν μακρών τηλεφωνι-κών συνδιαλέξεων με τον Νομάρχη, τελικά ματαιώθηκε η αυτοψία στο χώρο και το κλιμάκιο αποχώρησε άπρακτο.
Στο ίδιο θέμα, επανέρχεται η εφημερίδα και στο επόμενο φύλλο της (Μάιος του 1989), με κύριο άρθρο «Οι Πρώτοι Καρποί της Λαϊκής Συμμετοχής». Στο άρθρο υπογραμμίζεται η κεφαλαιώδης σημασία της λαϊκής κινητοποίησης και συμμετοχής. Η Επιτροπή Αγώνα, έχοντας την αμέριστη συμπαράσταση, όχι μόνο του Κροκεατικού κοινού, αλλά και των γύρω Κοινοτήτων, με σειρά ορθών ενεργειών κατόρθωσε να δημοσιοποιήσει επιτυχώς το ζήτημα, το οποίο έφθασε μέχρι την αίθουσα του Κοινοβουλίου, κατόπιν σχετικών επερωτήσεων Λακώνων βουλευτών από τις Κοινοβουλευτικές Ομάδων των πολιτικών κομμάτων ΚΚΕ και Ν.Δ. Και συνεχίζει το κύριο άρθρο: «Επιχαίροντας σήμερα για την αποτροπή του κινδύνου της δημιουργίας του σκουπιδότοπου που απειλούσε το μέλλον των Κροκεών και της γύρω περιοχής, δεν εφησυχάζουμε, ενόσω πολλά ακόμα σημαντικά ζητήματα, όπως η απομάκρυνση των Υπηρεσιών, συνεχίζουν να βρίσκονται σε εκκρεμότητα. Τώρα, όλοι γνωρίζουμε ότι τα εμπόδια ξεπερνιόνται από τη δυναμική της ευρύτερης δυνατής λαϊκής συναίνεσης και συνεργασίας. Και γνωρίζουμε επίσης, ότι η κοινή γνώμη δεν αρνείται να συστρατευθεί για την προάσπιση των ζωτικών συμφερόντων της. Αρκεί να τελεί κάτω από καθεστώς διαρκούς και υπεύθυνης ενημέρωσης. Να γνωρίζει ανά πάσα στιγμή τις εξελίξεις των ζητημάτων που την αφορούν και να νιώθει συμμέτοχη και συνυπεύθυνη για τις εξελίξεις αυτές».
Στο ίδιο πνεύμα το κύριο άρθρο του επόμενου φύλλου (12/1988), ανοίγει το θέμα της ανάγκης κατοχύρωσης της Κοινοτικής Περιουσίας, με επίκεντρο την σκόπιμα παρατεινόμενη εκκρεμότητα όσον αφορά την εκκαθάριση του κληροδοτήματος Κροντηρά. Και καλεί την Κοινοτική Αρχή να αναλάβει πρωτοβουλία για την κατοχύρωση της Κοινοτικής Περιουσίας και την αξιοποίησή της, στα πλαίσια της γενικής αναπτυξιακής προσπάθειας του χωριού και της περιοχής…
Από όλα τα παραπάνω, προβάλλει ανάγλυφα ο πρωτοπόρος καθοδηγητικός ρόλος τον οποίο διαδραμάτισαν οι «ΔΙΟΣΚΟΥΡΟΙ» στο βραχύ, αλλά μεστό γεγονότων διάστημα το οποίο κάλυψε η συγκεκριμένη εκδοτική πρωτοβου-λία.
Στο φύλλο του Μαΐου του 1988, γίνεται αναφορά στην συμπλήρωση δύο χρόνων κυκλοφορίας της εφημερίδας. Η σχετική επιφυλλίδα αφιερωμένη σε αυτό το γεγονός, έχει τον εμβληματικό τίτλο «Η Εφημερίδα των Νέων Κροκεατών». Με ύφος το οποίο ανταποκρίνεται στη σοβαρότητα του θέματος, υπογραμμίζει την «ολοκλήρωση της πρώτης φάσης θεμελίωσης μιας προσπάθειας που άντεξε στη δοκιμασία του χρόνου, ξεπερνώντας εγγε-νείς αδυναμίες και αντικειμενικές αντιξοότητες και δημιούργησε ήδη ένα παρελθόν. Το 24μηνο έργο της Συντακτικής Ομάδας, δεν ήταν ασφαλώς ούτε απλό, ούτε μικρό. Συγκαταλέγονται σ’ αυτό η προσπάθεια διαφύλαξης του πνεύματος σύμπνοιας και συνεργασίας, που αποτελούν προϋποθέσεις απαραίτητες για την ευόδωση οποιασδήποτε κοινής προσπάθειας. Επίσης, η διαμόρφωση μιας φυσιογνωμίας της εφημερίδας, με βασικές συνιστώσες την αντικειμενικότητα, τη σοβαρότητα, την υπευθυνότητα και την αξιοπιστία, που καθιέρωσαν την εφημερίδα στη συνείδηση της κοινής γνώμης. Τέλος, η προσπάθεια κατάκτησης ενός επιπέδου δημοσιογραφίας που χαρακτηρίστη-κε από το εύρος και την ποιότητα της θεματολογίας, από το ήθος και το ύφος των κειμένων και από την ανυποχώρητη εμμονή στα ζητήματα σεβασμού, στην καλαισθησία της έκδοσης, στα πλαίσια των περιορισμένων δυνατοτήτων που μπορεί να εξασφαλίσει μία ερασιτεχνική προσπάθεια στο χώρο του επαρχιακού τύπου».
Και συνεχίζει η επιφυλλίδα: «Αν όλα αυτά αποτελούν –και σίγουρα αποτε-λούν– σημαντικές κατακτήσεις και εάν ήδη έχουν κατοχυρωθεί σαν ένα γερό θεμέλιο, δεν τελειώνει ασφαλώς με αυτό το δύσκολο έργο της Συντακτικής Ομάδας. Η συγκεκριμένη προσπάθεια, που ενσάρκωσε ένα πάγιο αίτημα της μεταδικτατορικής γενιάς των Κροκεατών, για έκδοση μιας νέας τοπικής εφημερίδας –αυθεντικού βήματος προβολής των νεωτεριστικών αντιλήψεων του νέου δυναμικού της Κροκεάτικης κοινωνίας– δεν μπορεί να θεωρηθεί ολοκληρωμένη, ενόσω γράφεται και εκδίδεται με τη φροντίδα κάποιας –οιασ-δήποτε– ολιγομελούς ομάδας, ακόμα κι αν η ομάδα αυτή λειτουργεί στο όνομα του συνόλου των νέων Κροκεατών. Το νέο καθήκον που προβάλει σήμερα, για την ολοκλήρωση του έργου της Συντακτικής Ομάδας, είναι το ολόπλευρο άνοιγμα προς την κατεύθυνση της Κροκεάτικης νεολαίας. Η προσπάθεια ουσιώδους διεύρυνσης της Συντακτικής Ομάδας και εμπλουτι-σμού της με νέο αίμα. Και μαζί, η προσπάθεια δημιουργίας πολλών ακόμα υποομάδων δουλειάς, κατά τομείς, που θα συντελέσουν στην πλατύτερη δυνατή εδραίωση και συναίνεση στο χώρο της Κροκεάτικης νεολαίας, και θα ανοίξουν το δρόμο της ανάδειξης νέων στελεχών, για το παρόν και το μέλλον της εφημερίδας των εκάστοτε νέων Κροκεατών».
Εμβληματικές τοποθετήσεις, σε μια στιγμή ορόσημο, στην οποία απαιτούνται δυναμικές πρωτοβουλίες για ένα δυναμικό άνοιγμα στο μέλλον.
Και αμ έπος, αμ έργον. Σε ένθετο της τρίτης σελίδας, με τίτλο «Στα Χέρια της Νεολαίας», εξαγγέλλεται το άνοιγμα μιας νέας στήλης, που θα φιλοξενεί τις κριτικές τοποθετήσεις των νέων σχετικά με την ίδια την εφημερίδα. «Κρίσεις και απόψεις των νέων για το παρόν και το μέλλον της εφημερίδας και ειδικό-τερα για το ζήτημα της οργανικής διασύνδεσής της με τον νεολαΐστικο χώρο. Ώστε η προσπάθεια που ξεκίνησε για το κτίσιμο της εφημερίδας των νέων Κροκεατών, να περάσει ουσιαστικά στα χέρια της επόμενης γενιάς».
Η στήλη αυτή, όπως τονίζεται στο σχετικό ένθετο, «ανοικτή προς πάσα κατεύθυνση, θα προβάλει αυτούσια, όσα κείμενα σχετικά με το θέμα φτάνουν στην εφημερίδα, με την πεποίθηση ότι μέσα από περισσότερα κείμενα, ακόμα και αντιφατικά μεταξύ τους, θα γίνει, σε τελευταία ανάλυση, δυνατή η σύνθεση μιας κοινής συνισταμένης, που θα προσεγγίζει τον ζητού-μενο στόχο, σχετικά με τον τρόπο και τις μορφές οργανικής διασύνδεσης της νεολαίας με την εφημερίδα».
Ελπιδοφόρα προσπάθεια. Που όμως δεν πρόφτασε να αποδώσει καρπούς…
Η αποστασιοποίηση στο επόμενο διάστημα –για προσωπικούς και οικογενει-ακούς λόγους– βασικού στελέχους της Συντακτικής Ομάδας, που διαδραμάτι-ζε κεντρικό ρόλο τόσο στη δομή, όσο και στη λειτουργία της, αποτέλεσε σοβαρό ανασταλτικό παράγοντα, ο οποίος ανέκοψε την ομαλή συνέχιση της έκδοσης. Κάτω από αυτή την εξέλιξη, αναγκαστικά διεκόπη η έκδοση, ακριβώς στο κατώφλι ενός νέου κύκλου, που θα μπορούσε ίσως –αυτός ήταν ο στόχος και η ελπίδα όλων μας– να έχει συνέχεια για το καλό του χωριού, αλλά και για το κύρος της επαρχιακής δημοσιογραφίας.
Η ζωή κάποτε παρεμβαίνει στους σχεδιασμούς μας και διαμορφώνει αυτή το πλαίσιο των εξελίξεων, διαφορετικά από τις δικές μας προθέσεις. Κάποιες ωραίες προσπάθειες, στις νέες συνθήκες μοιάζουν να έχουν ολοκληρώσει τον κύκλο τους. Η απαραίτητη ανανέωση, μέσα από την μετάγγιση νέου αίματος, είναι η αναγκαία συνθήκη για το επιτυχές άνοιγμα ενός νέου κύκλου. Και αν αυτό δεν λάβει σάρκα και οστά έγκαιρα, καλύτερα ο κύκλος να κλείσει, κατοχυρώνοντας όσα θετικά κατακτήθηκαν, ώστε οι κατακτήσεις αυτές να λειτουργήσουν ως παρακαταθήκη για τυχόν νέες δημιουργικές πρωτοβουλίες στο μέλλον.
Η ωραία προσπάθεια της Συντακτικής Ομάδας των «ΔΙΟΣΚΟΥΡΩΝ» άφησε αξιόλογη παρακαταθήκη, εγκαινιάζοντας την ποιοτική διαφοροποίηση στο χώρο του επαρχιακού τύπου. Και κράτησε τον πήχη ψηλά σε όλη τη διάρκεια του σύντομου βίου της, ο οποίος έλαβε αποφασιστικό τέλος, αποφεύγοντας το ενδεχόμενο να συρθεί η όλη προσπάθεια σε μία παρακμασμένη συνέχεια, μικρής ή μεγαλύτερης χρονικής διάρκειας, που θα ακύρωνε κατακτήσεις και παρακαταθήκες. Στις ωραίες προσπάθειες αρμόζει το έντιμο τέλος, επάνω στην ώρα της κορύφωσης της μάχης!!!
Η Απολογία Μου
Αν πρέπει να απολογηθώ για κάτι, αν πρέπει να απολογηθώ σε κάποιους, για την απροσδόκητη απόφασή μου να πιάσω ξανά χαρτί και μολύβι –μετά από 30 τόσα χρόνια– και να δημοσιοποιήσω προσωπικές σκέψεις και συναισθή-ματα, σκαλίζοντας την κρύα στάχτη από μια παλιά φωτιά, ξεχασμένη πια από τα τόσα χρόνια που μεσολάβησαν, είναι γιατί… σε μένα προσωπικά αντιστοιχεί το καθήκον να γράψω τον επίλογο ενός κύκλου που έκλεισε, χωρίς ποτέ να… πέσουν οι τίτλοι τέλους.
Η φωτιά ανάβει από την συσσωρευμένη ενέργεια. Και καίει ενόσω οι συνθήκες του περιβάλλοντος είναι τέτοιες, που την τροφοδοτούν και την αναζωπυρώνουν. Κάποτε –άλλοτε πιο αργά και άλλοτε πιο σύντομα– όταν το δυναμικό πεδίο του άμεσου περιβάλλοντος ατονήσει, όταν ο υποκειμενικός και ο αντικειμενικός παράγοντας απολέσουν τον συντονισμό τους και οι απομαγνητισμένες πυξίδες τους αδυνατούν να εστιάσουν σε έναν κοινό τόπο, τότε η φωτιά ατονεί και σβήνει. Τη διάρκεια και το τέλος κάθε προσπά-θειας την κανονίζουν παράγοντες αντικειμενικοί. Εμείς απλά πρέπει να είμαστε έτοιμοι να γράψουμε τον επίλογο τη δεδομένη στιγμή. Να κάνουμε τον απολογισμό και να αφήσουμε πίσω ένα ολοκληρωμένο, σαφές και ευανάγνωστο αποτύπωμα.
Αν πρέπει λοιπόν για κάτι να απολογηθώ, είναι όχι για το τέλος εκείνης της προσπάθειας, αλλά για το γεγονός της παράλειψης ενός επιλόγου, που να ολοκληρώνει επάξια τον κύκλο που έκλεισε.
Και αν πρέπει σε κάποιους να απολογηθώ –και αυτό όχι ατομικά, αλλά εξ ονόματος όλης της Συντακτικής Ομάδας– είναι προς το αναγνωστικό κοινό, που υποδέχθηκε και αγκάλιασε τους «ΔΙΟΣΚΟΥΡΟΥΣ», κάνοντάς τους δική του υπόθεση. Και που εδικαιούτο και περίμενε έναν επίλογο που να κλείνει αισιόδοξα τον κύκλο, στα μέτρα και στο ύψος της όλης προσπάθειας.
Αυτό, δεν στάθηκε δυνατόν να γίνει τότε, όπως όφειλε. Και έμενε σαν εκκρε-μότητα. Σαν παραμελημένο ηθικό χρέος. Πρώτα και κύρια, όπως είπα, προς το αναγνωστικό κοινό, εκ μέρους όλης της Συντακτικής Ομάδας. Στη συνέχεια, από μέρους μου προς τους συντρόφους και συνεργάτες, μέλη της Συντακτικής Ομάδας, που ενστερνίστηκαν την ιδέα για έκδοση μιας δεύτερης Κροκεάτικης εφημερίδας, τέτοιας που να ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις της νέας εποχής. Μιας εφημερίδας που θα γράφεται και θα διευθύνεται συλλογικά από νέους ανθρώπους και θα απηχεί τον παλμό του νέου αίματος της Κροκεάτικης κοινωνίας.
Στο διάστημα που μεσολάβησε από τότε, τρία αξιόλογα μέλη της Συντακτικής Ομάδας –αγαπητοί σύντροφοι και διακεκριμένοι συμπολίτες– έχουν ήδη φύγει από κοντά μας για το μεγάλο ταξίδι, παίρνοντας μαζί τους και το βάρος αυτού του ανεκπλήρωτου ηθικού χρέους. Και πιστεύω ότι η σημερινή αναφορά μου στην κοινή μας προσπάθεια, αλλά και στην προσωπική καθενός συμβολή, τους δικαιώνει εκεί όπου βρίσκονται.
Ο αξέχαστος σε όλους μας Νίκος. Μέλος του «αρχικού πυρήνα» της ομάδας πρωτοβουλίας, στα πλαίσια της οποίας αντιπροσώπευε την σιωπηλή δύναμη της σταθερότητας και συνέπειας. Αυθεντικός, φιλοπρόοδος, αλλά και υπόδειγμα εκπαιδευτικού, με κύρος και εκτίμηση στην μαθητική κοινότητα του Γυμνασίου-Λυκείου Κροκεών. Παρών πάντοτε σε όλους τους χώρους των κοινωνικών εκδηλώσεων, από συνελεύσεις φορέων, μέχρι απλές συναθροίσεις στα καφενεία της πλατείας, είχε πάντα να συνεισφέρει μια συμβιβαστική συναινετική άποψη.
Ο αγαπητός μας Κώστας, ο οποίος, αν και δεν συμπεριλαμβανόταν στον «αρχικό πυρήνα» της ομάδας πρωτοβουλίας, πρόθυμος πάντα και ανοιχτός σε οποιαδήποτε προοδευτική κίνηση, έσπευσε αμέσως να προσχωρήσει, υπερβαίνοντας κάποια τυπικά εμπόδια, τα οποία έκαναν ίσως άλλους συμπολίτες να είναι επιφυλακτικοί στο ξεκίνημα της προσπάθειας. Δυστυχώς, ο τραγικός θάνατός του μας στέρησε γρήγορα τον ίδιο και τη συνεργασία του.
Άφησα τελευταίο τον Θοδωρή, γιατί η αναφορά στο πρόσωπό του δικαιωματικά πρέπει να είναι εκτενέστερη. Υπήρξε ο συνδετικός ιστός όλης της ομάδας. Ο «εκ των ων ουκ άνευ». Ήταν το πρώτο πρόσωπο που βολιδοσκόπησα σχετικά με την ιδέα μου να βάλουμε μπροστά, «εδώ και τώρα», το πάγιο αίτημα των προοδευτικών νέων Κροκεατών για έκδοση εφημερίδας, που θα απηχεί τις νέες αντιλήψεις. Ήταν βέβαιο ότι θα τον έβρισκα σύμφωνο. Το ζήτημα ήταν ότι αν «μπαίναμε» στο δρόμο των ατέρμονων διαδικασιών και συζητήσεων, θα εγκλωβιζόμασταν σε αυτές και το ζήτημα θα έμενε στο «συζητείται»… Όμως, οι εξελίξεις έτρεχαν. Παραμονές των εορτών και οι νέοι κοινοτικοί άρχοντες ήταν έτοιμοι να αναλάβουν καθήκοντα. Όλοι περίμεναν κάτι καινούργιο από την αλλαγή σκυτάλης. Αλλά αυτό το «κάτι», προς το παρόν ήταν αόριστο. Άχρωμο και ασχηματοποίητο. Οι εξελίξεις έτρεχαν. Αλλά έτρεχαν χύμα. Σαν το νερό στον κατήφορο. Χωρίς την τσάπα του περιβολάρη. Που στην συγκεκριμένη περί-πτωση, δεν μπορούσε να είναι άλλη από την δημοσιογραφική πένα. Με αυτά τα δεδομένα, δεν ήταν δυνατόν εμείς να μείνουμε εγκλωβισμένοι σε ατέρμονες συζητήσεις και στρατηγικούς σχεδιασμούς.
Το απόγευμα της επομένης, τηλεφώνησα στον Θοδωρή και του ζήτησα να συναντηθούμε κάπου με ησυχία και να συνεχίσουμε τη συζήτησή μας. Κλείσαμε ραντεβού στην αίθουσα του Συλλόγου, κάπως αργότερα για να έχουν φύγει τα παιδιά. Πιάσαμε την κουβέντα από εκεί που την είχαμε αφήσει χθες. Η θέση του ήταν σίγουρα ναι. Ναι μεν, αλλά. Ποιοι, πως, πότε, που. Απόλυτα λογικά ερωτήματα ενόψει ενός τόσο τολμηρού εγχειρήματος!!! Χρειάζεται προετοιμασία για το ξεκίνημα. Ποιοι θα γράφουν; Τι θα γράφουν; Και τόσα άλλα.
Τότε, αιφνιδίασα τον Θοδωρή. «Έχω κάνει κάτι σχέδια. Θέλεις να τα δούμε; Κατ’ αρχήν ένας σκελετός με ύλη κατανεμημένη στις διάφορες σελίδες και σε αντίστοιχες μόνιμες στήλες». Έβγαλα από την τσάντα μου μία δίφυλλη κόλλα με σημειώσεις και άρχισα να του εξηγώ. Η βασική διάταξη είναι η εξής:
- Πρώτη σελίδα: Το κύριο άρθρο, με το καυτό θέμα της επικαιρότητας / Ένα δεύτερο θέμα που θέλουμε να προβάλουμε / Την κλασική επιφυλλίδα «Από μήνα σε μήνα», όπου θα δίνεται συμπυκνωμένο το νόημα των πρόσφατων εξελίξεων / Και ενδεχομένως κάποιο μικρό ένθετο ή κάποιο φωτογραφικό ντοκουμέντο.
- Η δεύτερη σελίδα: Τέχνη και Πολιτισμός: Ειδήσεις και σχόλια σχετικά με το θέμα.
- Η τρίτη σελίδα: Το Βήμα των Διόσκουρων: Άρθρα συνεργατών, επιστημονικές μελέτες, απόψεις κ.ά.
- Η τέταρτη και πέμπτη σελίδα (το σαλόνι): Συνεντεύξεις, αφιερώματα, ρεπορτάζ.
- Η έκτη σελίδα: Αγροτικά: Ειδήσεις, άρθρα, συνεργατισμός, αγροτική ανάπτυξη κ.ά.
- Η έβδομη σελίδα: Θέματα ιστορικού περιεχομένου.
- Η τελευταία σελίδα: Αθλητικά νέα. Επίσης, η στήλη «σχολιάζοντας την επικαιρότητα» κ.ά.
Σίγουρα θα υπάρχουν ενδιάμεσα και άλλες στήλες που θα ανοίξουμε. «Και μη φοβάσαι. Δεν θα παραλείψουμε και τα κοινωνικά».
Απόμεινε σιωπηλός. Το βλέμμα του καρφωμένο στον απέναντι τοίχο, μαρτυρούσε ότι το μυαλό του έπαιρνε γρήγορα στροφές. Κατάλαβε ότι μπορούσε να βασιστεί στον επαγγελματισμό μου. Ίσως αυτό ήταν το στοιχείο που έκανε στο μυαλό του το «κλικ».
- Όλα καλά, όμως θα μπορέσουμε να γεμίζουμε οκτώ σελίδες στο διάστημα τριάντα ημερών; Και ποιοι θα τις γράφουν;
- Κοίταξε, δεν είναι υποχρεωτικό να βγάζουμε πάντα οκτασέλιδο. Αν δεν υπάρχει διαθέσιμη ύλη, θα βγάζουμε ενδιάμεσα και τετρασέλιδα. Άλλωστε, θα δημιουργήσουμε και έναν κύκλο συνεργατών, που θα μας εφοδιάζουν με κείμενα.
- Σωστά. Έχω ήδη στο μυαλό μου κάποια άτομα που μπορούμε να αξιοποιήσουμε. Όμως… Θα χρειαστούμε χρόνο για οργάνωση και προετοιμασία. Πόσο νομίζεις ότι θα πρέπει να είναι αυτό το διάστημα; Και πώς πρέπει να κινηθούμε μέσα σ’ αυτό;
Έβγαλα από τη τσάντα μου κάποια κείμενα και είπα:
- Νομίζω ότι έχω τις απαντήσεις. Θα σου διαβάσω δύο κείμενα και θα το συζητήσουμε. Το πρώτο είναι υπό τύπον επιφυλλίδας και έχει τίτλο «Το Πρώτο Φύλλο».
Του το διαβάζω. Εντυπωσιάστηκε. Μικρή σιωπή.
- Πότε το έγραψες αυτό;
- Είχα κρατήσει κάποιες σημειώσεις. Όμως μετά και τη χθεσινή κουβέντα μας το βράδυ δεν είχα ύπνο και κάθισα και το δούλεψα.
- Καλό. Πολύ καλό!!!
- Έγραψα και ένα κείμενο ακόμα χθες το βράδυ. Το επιγράφω «ΕΝΟΤΗΤΑ». Είναι κάτι σαν κύριο άρθρο. Αναφέρεται στην αλλαγή φρουράς στην Κοινότητα και στην ανάγκη ενότητας και συνεργασίας, στα πλαίσια του νέου Κοινοτικού Συμβουλίου, για το καλό και την πρόοδο του χωριού. Να στο διαβάσω κι αυτό και το συζητάμε μαζί.
Και του διάβασα το κύριο άρθρο του πρώτου φύλλου αυτολεξεί, όπως είναι δημοσιευμένο. Νέα μικρή σιωπή. Προσπαθεί να συγκρατήσει τον ενθουσια-σμό του. Ψάχνει τα κατάλληλα λόγια! Σπάω πρώτος τη σιωπή.
- Κοίταξε, κάθε αρχή και δύσκολη. Όμως τώρα είναι η κατάλληλη στιγμή. Να προφθάσουμε την περίοδο των γιορτών να είμαστε στον αέρα, θα’ναι και οι Αθηναίοι στο χωριό. Αν είναι να γίνει, πρέπει να γίνει τώρα. Να καθίσουμε αύριο να μιλήσουμε με τον Γιάννη και τον Νίκο. Οι τέσσερίς μας είμαστε δεδομένοι. Δεν πρέπει να λείπει και ο Τάσος από την ομάδα. Από εκεί και πέρα, «όσοι πιστοί προσέλθετε». Έχουμε καιρό για τα υπόλοιπα.
Κοιταχτήκαμε σιωπηλοί. Με τα μάτια επιβεβαιώσαμε την απόφασή μας: «Εδώ και τώρα – Ξεκινάμε». Οι ευφυείς άνθρωποι έχουν την ικανότητα να μπαίνουν στο νόημα γρήγορα και να παίρνουν άμεσα αποφάσεις όταν στο μυαλό τους γίνει το χαρακτηριστικό «κλικ». Και ο Θοδωρής ήταν και ευφυής και ικανότατος και αποφασιστικός. Πήρε την υπόθεση στα χέρια του.
Ενημερώθηκαν ο Γιάννης και ο Νίκος. Συμφωνήσαμε ότι η εφημερίδα πολιτι-κά, θα πρέπει να διαπνέεται από ένα ευρύτερο πνεύμα, ώστε να εκφράζει τον ευρύτερο χώρο της Κροκεάτικης προοδευτικής νεολαίας. Στο μεταξύ, ενημερώθηκε και ο Τάσος και καθίσαμε όλοι μαζί να συσκεφθούμε. Είχα ετοιμάσει καναδυό κείμενα ακόμα. Ένα με τίτλο «Συνεργατισμός» για τη σελίδα του Αγρότη και ένα με τίτλο «Αν έχεις γνώμη στάσου» για να εγκαινιάσουμε και μια στήλη της «Κοινής Γνώμης». Τα διαβάσαμε, μαζί με το κύριο άρθρο και την επιφυλλίδα και άναψε η συζήτηση. Κατ’ αρχήν, ένας βασικός καταμερισμός αρμοδιοτήτων, κυρίως για να ξέρουμε τον τομέα ευθύνης του καθενός, χωρίς αυτό να λειτουργεί περιοριστικά στη δυνατότητα όλων να παρουσιάζουν και κείμενα έξω από το βασικό τομέα ευθύνης μας.
Ο Τάσος φυσικά ανέλαβε τη σελίδα «Τέχνη και Πολιτισμός». Ο Θοδωρής, εκτός από τα θέματα του Πολιτιστικού Συλλόγου, του οποίου ήταν και Πρόεδρος, ανέλαβε να οργανώσει το δίκτυο των συνεργατών. Ήταν και ο πιο επικοινωνιακός από την πεντάδα. Με τόλμη και πειστικότητα. Και ανέλαβε αμέσως δράση. Ο πρώτος που αξιοποιήθηκε και στον οποίο οφείλουμε σειρά από επιστημονικά θέματα ιστορικού περιεχομένου, ήταν ο συνάδελφός του, Καθηγητής του Λυκείου Κροκεών, Γ. Πίκουλας. Παράλληλα, αξιοποιήθηκαν σε περιστασιακή βάση και άλλοι ειδικοί συνεργάτες, που μας εφοδίασαν με κείμενα σχετικά με την αγροτο-οικονομική ανάπτυξη της περιοχής και με άλλα κείμενα ενημερωτικού – διαφωτιστικού περιεχομένου. Και από κοντά ο Νούλης με τα Συνεταιριστικά του και ο αξέχαστος μπαρμπα-Θύμιος με τις γλαφυρές ιστορίες του από τις παλαιότερες γενιές των Κροκεατών. Ο Θοδωρής λοιπόν, κρατούσε την επαφή με όλον αυτόν τον κύκλο και είχε την ευθύνη και για τα θέματα του Συλλόγου και της νεολαίας. Τέλος, το προσωπικό του στυλ γραφής έχουν διάφορα εύστοχα σχόλια της αντίστοιχης στήλης «Σχολιάζοντας την Επικαιρότητα» και διασκεδαστικά ευθυμογραφή-ματα της στήλης «Εύθυμα και Σοβαρά».
Ο Γιάννης και ο Νίκος ήταν «ελεύθεροι υπηρεσίας» όσον αφορά το γράψιμο των κειμένων. Συμμετείχαν στην τελική φάση της σύσκεψης, στην οποία όλα τα κείμενα περνούσαν τη διαδικασία της έγκρισης. Ο Γιάννης επίσης κρίθηκε ως ο πλέον κατάλληλος να «φορτωθεί» το ρόλο του «υπεύθυνου κατά νόμο». Και παράλληλα, μαζί με το Νίκο και το Θοδωρή –μιας και έδιναν ανελλιπώς το παρόν κάθε βράδυ, μέσα και έξω από τα καφενεία της πλατείας– διεκπε-ραίωναν και τις δημόσιες σχέσεις στους χώρους συνάθροισης των Κροκεατών, όπου τα σχόλια, θετικά και αρνητικά, δεν μπορούσαν να μένουν αναπάντητα.
Αυτή, εν ολίγοις, ήταν η παρέα που σήκωσε το βάρος της συλλογικής έκδοσης της εφημερίδας.
Εν τέλει, απευθυνόμενος στην σημερινή γενιά των νέων Κροκεατών, θέλω να τονίσω ότι ο ρόλος της προοδευτικής διανόησης είναι να κρατάει ψηλά τον προβολέα της λαϊκής διαφώτισης, και να εστιάζει το φως του στις σκοτεινές γωνίες του σκηνικού. Εκεί όπου διανέμονται οι ρόλοι και προκαθορίζονται οι αποφάσεις.
ΕΠΙΜΥΘΙΟ
Με δυο λόγια, αυτή ήταν η περιρρέουσα ατμόσφαιρα, όταν με την ομάδα πρωτοβουλίας αποφασίσαμε να ανασκουμπωθούμε και να βάλουμε μπροστά την έκδοση των «ΔΙΟΣΚΟΥΡΩΝ».
Και τότε ούριος άνεμος φούσκωσε τα πανιά της μικρής τοπικής κοινωνίας του χωριού μας. Τα ακυβέρνητο καράβι, που παράδερνε πότε εδώ και πότε εκεί, επιτέλους «αλώθηκε» από ομάδα νέων συμπολιτών, εκπροσώπων της προοδευτικής διανόησης της τοπικής κοινωνίας και χάραξε νέα πορεία, με την πυξίδα του στραμμένη στην πρόοδο και τη δημιουργία, για το καλό του χωριού.
Σήμερα, τριαντατρία χρόνια μετά, τα μισά μέλη εκείνης της ομάδας έχουν από χρόνια φύγει από κοντά μας. Και τα άλλα μισά τελούν ουσιαστικά εν αποστρατεία. Όμως –και αυτό έχει σημασία να τονιστεί– κάθε καινούργια γενιά, εν δυνάμει, κρύβει μέσα της άτομα με τόλμη και με ευγενικά κίνητρα. Άτομα έτοιμα να αμφισβητήσουν τη ρουτίνα της καθημερινότητας που «σερβίρεται» ως δεδομένη.
Αυτά τα άτομα, όσα και όπου κι αν βρίσκονται, ας ψάξουν το ένα το άλλο, ας κοιταχτούν στα μάτια κι ας σταθμίσουν το μπόι τους. Όχι με βάση το μέγεθος της πρωινής σκιάς τους, αλλά με βάση το πνευματικό και το ηθικό ανάστημά τους. Και με συναίσθηση της ιστορικής κληρονομιάς της μικρής μας κωμόπολης. Και ας κάνουν το αποφασιστικό βήμα. Να διεκδικήσουν το ρόλο που αρμόζει στους ίδιους… Και στη συνέχεια τη θέση που αρμόζει στην ιστορική κωμόπολή μας, στα πλαίσια του νέου φορέα που προέκυψε από την συνένωση των παλιών Κοινοτήτων. Γιατί στον νεοϊδρυθέντα Δήμο Ευρώτα, η ιστορική κωμόπολη των Κροκεών δεν προσήλθε σαν «άπορη φτωχοκοπέλα». Αλλά σαν «μεγαλοπροικούσα πλουσιοκόρη», με ιστορία και τίτλους αναγνωρίσιμους. Και έπρεπε να εκπροσωπείται σε δεσπόζουσα θέση. Και από αυτήν να πριμοδοτεί, από το πολιτιστικό της απόθεμα, και τα άλλα δημοτικά διαμερίσματα. Και το χαρτοφυλάκιο της πολιτιστικής προίκας της, έπρεπε να είναι το μεγάλο ατού του νέου Δήμου Ευρώτα. Ο οποίος, με ευθύνη όλων μας –πρωτοπορούντων των Κροκεατών– πρέπει να υψωθεί στο επίπεδο του ιστορικού ονόματός του.
Ιδού «πεδίον δόξης λαμπρόν» για τους σύγχρονους Διόσκουρους, εκπρο-σώπους της σημερινής γενιάς των νέων Κροκεατών…
ΕΠΙΛΟΓΕΣ
Ακολουθεί ένα «κολάζ» με χαρακτηριστικά αποσπάσματα, άρθρα, επιφυλλίδες, απόψεις, σχόλια και μελέτες, καθώς και φωτογραφικό υλικό, που επιλέχθηκαν από τα φύλλα των «ΔΙΟΣΚΟΥΡΩΝ» και τα οποία κατά τη γνώμη μου μεταφέρουν με πιστότητα το κλίμα εκείνης της περιόδου, καθώς και το ύφος και το ήθος της εφημερίδας.
Το συγκεκριμένο τμήμα του «Λευκώματος», λόγω μεγέθους, δεν συμπερι-λαμβάνεται στο παρόν αφιέρωμα. Το οποίο κλείνει με την Διακήρυξη Αρχών της Ομάδας Πρωτοβουλίας.
ΔΙΑΚΗΡΥΞΗ ΑΡΧΩΝ
Ομάδας Πρωτοβουλίας για την έκδοση επαρχιακής
εφημερίδας με έδρα τις Κροκεές
Α.- Κοινωνική Βάση
Είμαστε πολιτικοποιημένα, δραστήρια κοινωνικά άτομα και θεωρούμε πρώτι-στο καθήκον μας να πρωτοπορούμε στη διαμόρφωση μιας κοινωνικής πραγματικότητας, στο χώρο μας, απ’ την οποία αντλούμε για τη δικαίωση του προσωπικού και του κοινωνικού είναι μας.
Η δημόσια προβολή, υποστήριξη και διάδοση των απόψεών μας, στη βάση του ελεύθερου δημοκρατικού κοινωνικού διαλόγου, είναι για μας τρόπος ζωής.
Αναγνωρίζουμε τον αποφασιστικό ρόλο των μέσων μαζικής ενημέρωσης, στη διαμόρφωση της κοινής γνώμης και επιδιώκουμε την έκδοση μιας εφημερίδας που θα αποτελέσει για εμάς βήμα προβολής των απόψεών μας.
Η εφημερίδα μας δεν γράφεται με κριτήριο τις απαιτήσεις κάποιου συγκεκριμένου κοινωνικού στρώματος, αλλά με κριτήριο της δικές μας απαιτήσεις, με τις οποίες απευθυνόμαστε προς όλες τις κατευθύνσεις και όλα τα επίπεδα του κοινωνικού περίγυρου. Στα πλαίσια αυτά, απορρίπτουμε τον φτηνό λαϊκισμό των συνηθισμένων επαρχιακών φύλλων, ο οποίος δήθεν δικαιολογείται στο όνομα της προσαρμογής στις απαιτήσεις της μεγάλης μάζας του επαρχιακού αναγνωστικού κοινού, ενώ στην πραγματικότητα αντι-κατοπτρίζει το επίπεδο κουλτούρας των εμπνευστών του, την προχειρότητα, τον ερασιτεχνισμό και την αδυναμία τους να λειτουργήσουν σε άλλο επίπεδο.
Η εφημερίδα μας, χωρίς επιτηδεύσεις δημοτικισμού ή κλασικισμού, κινείται με άνεση μέσα στα πλαίσια της σύγχρονης ελληνικής γλωσσικής πραγματικό-τητας, προσαρμοσμένης στο στυλ της προσωπικής γραφής των συντακτών της.
Η εφημερίδα μας δεν περιορίζεται σε καμία περίπτωση στα πενιχρά περιθώ-ρια της εξυπηρέτησης στενών τοπικών συμφερόντων. Ούτε αποτελούν αυτά το κίνητρο της πρωτοβουλίας μας, η οποία εκπηγάζει από την ανάγκη μας σαν σκεπτόμενων ανθρώπων να εκφραστούμε, διερευνώντας τις ανησυχίες του σύγχρονου σκεπτόμενου ανθρώπου και να τοποθετηθούμε γύρω απ’ αυτές, με επίκεντρο βέβαια τα προβλήματα του χώρου στον οποίο κινούμαστε.
Στα πλαίσια αυτά, η εφημερίδα μας είναι κυριολεκτικά ΠΟΛΙΤΙΚΗ, χωρίς να είναι στενά κομματική.
Ζητήματα Κουλτούρας
Στον ευαίσθητο τομέα της Επιστήμης και της Κουλτούρας, που σχετίζεται πιο άμεσα με την προσπάθειά μας:
(α) Αποδεχόμαστε τις επιστημονικές γνώσεις κατά τομείς και τις προβάλ-λουμε ενάντια σε προκαταλήψεις, μύθους και δοξασίες, φωτίζοντας την πραγματικότητα με το φως της επιστήμης.
(β) Υποστηρίζουμε τη γνήσια λαϊκή παράδοση, τα ήθη και τα έθιμα του τόπου, που αποτελούν εθνική μας κληρονομιά.
(γ) Υπεραμυνόμαστε της αληθινής ιστορίας του έθνους και κύρια της ιστορίας των νεωτέρων χρόνων, που είναι στο στόχαστρο των στρεβλωτικών επιδιώξεων του συντηρητικού κατεστημένου.
(δ) Απορρίπτουμε τον ξενόφερτο τρόπο ζωής, στα πρότυπα του καταναλωτισμού, του μιλιταρισμού και του σκοταδισμού, που διοχετεύεται σε παγκόσμια κλίμακα από τα κανάλια της ιμπεριαλιστικής προπαγάνδας.
(ε) Αναγνωρίζουμε την ξεχωριστή ανάγκη έκφρασης των γυναικών και της νεολαίας, σαν καταπιεζόμενων στρωμάτων, στα πλαίσια της ανδροκρατούμενης και γεροντοκρατούμενης αστικής κοινωνίας.
(στ) Θεωρούμε καθήκον μας να συμβάλλουμε αδιάκοπα στη συνεχή εξύψωση του επιπέδου κουλτούρας και στον εξευγενισμό των ηθών, μέσα από τη δουλειά μας στην εφημερίδα.
Κροκεές, Δεκέμβριος 1986
Η Ομάδα Πρωτοβουλίας
